Istnieje ścisła zależność pomiędzy informacją sensoryczną a reakcją ruchową, mową i emocjami małego dziecka.
Integracja sensoryczna to przetwarzanie bodźców sensorycznych. Układ nerwowy dziecka odbiera informacje ze wszystkich zmysłów: dotyku, węchu, wzroku, słuchu, ale odbiera także cenną dla rozwoju umysłu małego dziecka informację od narządu przedsionkowego odpowiadającego za ruch i czucie ciała.
Jeśli ten odbiór jest niezakłócony to dziecko 2-3 letnie, naśladując dorosłego, działa w sposób planowy i efektywny. Działa, to znaczy poszukuje, bada otaczający świat w poczuciu bezpieczeństwa i satysfakcji.
Jeśli rozwój integracji sensorycznej dziecka przebiega prawidłowo, w sposób naturalny, automatyczny, to maluszek z ochotą wykonuje typowe dla wieku biologicznego aktywności.
Sprawna integracja sensoryczna warunkuje poziom pobudzenia i hamowania układu nerwowego, zapewnia równowagę na poziomie wrażliwości na odbiór bodźców z otoczenia. A w przyszłości zapewni dziecku dobrostan w obszarze doskonalenia umiejętności w uczeniu się ( szkolnych), w tym pamięci roboczej odpowiedzialnej za zapamiętywanie i przechowywanie wiadomości, percepcji słuchowej, wzrokowej złożonych ruchów- planowania, koordynacji wzrokowo- ruchowej, myślenia koncepcyjnego, zorganizowanego zachowania i poczucia własnej wartości. Dziecko odbiera bodźce całym ciałem, dotyk jest bardzo waży, bo jest źródłem satysfakcji, której to dziecko uczy się podczas jedzenia, przytulania i głaskania – tak zaczyna się rozwijać więź emocjonalna, najpierw z osobą znaczącą tj matką, bez której niemożliwy jest rozwój innych wyższych struktur umysłowych.
Dziecko przebywając w żłobku z grupą rówieśników rozbudza ciekawość poznawczą, bo naśladując inne dzieci ma potrzebę bycia aktywnym, kontrolowania swojego zachowania i podejmowania coraz to odważniejszych zadań.
Jeśli rodzic obserwuje, u swojego dziecka:
- bezpieczeństwo grawitacyjne,
- potrzebę ruchu i równowagę,
- ruch celowy, kontrolę ruchu, płynność, stopniowanie ruchu,
- reagowanie na ból,
- potrafi zatrzymać uwagę ( wzrok zatrzymuje na nowo pojawiającym się bodźcu), przenieść uwagę,
- nie przejawia stałego rozdrażnienia,
- że napady złości mijają, kiedy otrzyma wsparcie dorosłego- osoby znaczącej,
- że potrafi samodzielnie uspokoić się,
- że czeka na odsuniętą w czasie nagrodę,
- że potrafi w sposób elastyczny przejść do innej proponowanej czynności,
- nie pręży się,
- nie preferuje silnych bodźców typu mocne przytulanie, drapanie, intensywne bujanie itp.,
- nie niszczy zabawek,
- chętnie uczy się nowych aktywności i samoobsługi, wykonuje nowe zabawy,
- że nie boi się głośnych dźwięków( odkurzacz, dzwonek, szczekanie psa itp.),
- że nie ma problemu z izolacją od rodziców,
- że utrzymuje interakcje ( wzrokową i dotykową), inicjuje kontakt, nie wycofuje się z kontaktu społecznego,
- że nie wydaje się być pełne lęku przed nowymi osobami i aktywnościami.
znaczy to, że rozwój jest jak najbardziej korzystny i bezpieczny, a rodzic bez obaw może doświadczać radości i satysfakcji z wychowania.
Jeśli występuje niedobór lub nadmiar bodźców - warto zastanowić się czy funkcjonowanie dziecka jest prawidłowe i udać się na konsultację psychologiczną.
W miarę potrzeb i Państwa obaw o właściwy rozwój psychoruchowy dziecka zapraszam do Poradni .
Porozmawiamy o dziecku J
Opracowała: Magdalena Piechota -psycholog